Hoe diep moet een schroefpaal voor een stevige fundering?

Er zijn een paar vragen die keer op keer terugkomen als het gaat over schroefpalen. Wat kunnen schroefpalen dragen? Waarom zijn ze beter als fundering dan beton? Zijn ze geschikt voor houtskeletbouw? De vraag uit de titel van deze blog hoort in dat rijtje thuis. Het korte antwoord erop is simpel: tot je een goede bodemlaag hebt bereikt. Maar zoals altijd zit de werkelijkheid iets subtieler en complexer in elkaar dan dat. Er bestaat namelijk nog zoiets als knik. Daarom toch wat meer duiding.

Puntbreukweerstand als lat

Wie zich inleest in het onderwerp zal het intussen al weten en ook in eerdere blogs hebben we het al een paar keer aangehaald: de grondsamenstelling bepaalt het nuttige draagvermogen van de schroefpalen. Of omgekeerd, schroefpalen krijgen hun draagvermogen van de bodem. De exacte waarde kan je makkelijk berekenen op basis van een aantal designparameters eigen aan het paaltype en de puntbreukweerstand van de grond. De puntbreukweerstand vertelt je bij welke druk een conus zich door de grond naar beneden werkt en er dus een continue verzakking ontstaat. Het is met andere woorden de lat waar je zeker onder moet blijven. En liefst met enige speling, vanuit veiligheidsoverwegingen.

Zoektocht naar een goede laag

De puntbreukweerstand is voor elk grondtype verschillend en varieert nog eens naargelang de locatie. Vandaar dat een grondonderzoek in de vorm van een sondering zich opdringt. Het levert je een gedetailleerd beeld op van de bodemsamenstelling ter plaatse. Laag per laag kan je zo de diverse relevante waarden aflezen, waaronder die van de puntbreukweerstand. Op die manier kan je dus ook op zoek naar een laag die sterk genoeg is om de dalende lasten van je bouwtoepassing te kunnen dragen. Dat wordt dan meteen je diepte? Niet helemaal.

Houd rekening met de invloedzone

De interpretatie van een sondeerverslag vergt wel wat kennis ter zake. De aanwezigheid van een goede laag alleen is niet genoeg, ze moet ook dik genoeg zijn. Anders loert het gevaar van doorponsing om de hoek en krijg je alsnog een verzakking. Je moet je er namelijk van bewust zijn dat de grond zal reageren op het inschroeven van de funderingspalen. Met name direct onder de paalvoet zal het draagvermogen van de bodem afnemen. In het jargon heet dat de invloedzone. Wat betekent dat heel concreet? Met het oog op een stabiele fundering moet er zich onder de voet van de schroefpaal een buffer van minstens 1 meter bevinden met minstens dezelfde puntbreukweerstand, of beter.

Verlies de knik niet uit het oog

Uit het voorafgaande zou je kunnen besluiten dat de stevigheid van de laag je enige zorg is. Maar dan vergis je je, toch bekeken vanuit een mechanisch standpunt. Lekker diep onder de grond zullen je schroefpalen het draagvermogen krijgen dat ze nodig hebben. Dat klopt. Maar de combinatie van druk en een grote schachtlengte zal ervoor zorgen dat je palen zullen knikken als een rietje wanneer ze een kritische grens overschrijden. Naast de kwaliteit van de grondlaag, mag je dus ook het risico op knik niet uit het oog verliezen. De gevolgen zouden namelijk net zo kwalijk zijn als een verzakking. Nogmaals een reden om dit werk aan echte specialisten over te laten.